1. Sơ lược lịch sử vương quốc Chămpa.
Trên dải đất Việt Nam ngày nay vào thời xưa đã từng tồn tại ba quốc gia. Về đại thể thì miền bắc là lãnh thổ Đại Việt, miền trung là địa bàn của vương quốc Chămpa và miền nam là một phần lãnh thổ của vương quốc Phù Nam. Các kết quả nghiên cứu về khảo cổ học, dân tộc học, sử học… ngày càng chứng minh rõ ràng hơn về cội nguồn của ba quốc gia cổ đại ấy. Có thể nói một cách khái quát là văn minh Đại Việt bắt nguồn từ văn hóa Đông Sơn, văn minh Chămpa phát triển từ văn hóa Sa Huỳnh, văn minh Phù Nam mà một phần quan trọng là văn hóa Óc Eo có nguồn gốc từ văn hóa Đồng Nai. Vào thời ấy cương vực, bờ cõi, biên giới giữa các quốc gia cổ đại luôn là vấn đề không bao giờ rành mạch rõ ràng. Tuy vậy nếu theo phân bố hành chánh ngày nay thì có thể coi các tỉnh ven biển miền Trung – từ Quảng Bình đến Bình Thuận – và các tỉnh khu vực Tây Nguyên là thuộc địa bàn của vương quốc Chămpa cổ xưa.
Hương Sơn nghĩa là núi thơm. Tên gọi thật hợp với cảnh quan của xứ sở này, bởi địa hình Hương Sơn núi đồi chiếm hơn 80% diện tích. Hương Sơn nằm về phía Tây bắc Hà Tĩnh, Bắc và Đông bắc giáp huyện Thanh Chương và Nam Đàn (Nghệ An), Nam giáp huyện Hương Khê và phía Đông giáp huyện Đức Thọ, Tây giáp nước bạn Lào.
Đông Sơn là một làng cổ nổi tiếng được nhiều nhà khoa học phương Tây biết đến từ thế kỷ trước, một làng hội đủ các giá trị về khảo cổ, danh thắng, lịch sử, văn hóa, kiến trúc.
